Avukat Hande Bağcı

Boşanma sebepleri nelerdir? Çiftler, neden boşanır? Nafaka miktarı nasıl belirlenir?

Avukat Hande Bağcı

Türk hukukunda boşanma sebepleri nelerdir? Çiftler neden boşanır? Boşanma halinde hangi taraf nafaka alır? Nafaka miktarı nasıl belirlenir?

Çiftler, günümüzde birçok sebepten dolayı boşanabilmektedir. Ancak boşanma nedenleri hukukumuzda birkaç başlık altında toplanmış olup bunlar aşağıda yer verdiğimiz 6 başlık altında yer alıyor. Türk hukukunda, boşanmak isteyen çiftler arasındaki geçimsizliğin aşağıda sayılan 6 sebep içerisinde değerlendirilmesi halinde boşanma kararı verilecektir. Aksi takdirde hakim boşanma kararı vermez ve davayı reddeder.

•Zina

•Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış

•Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme

•Terk

•Akıl hastalığı

•Evlilik birliğinin sarsılması

TÜİK verilerine göre, en az bir kez boşanmış bireylerin boşanma nedenleri incelendiğinde yüzde 32.2 ile sorumsuz ve ilgisiz davranma ilk sırada yer aldı. Bu boşanma nedenini yüzde 14.1 ile aldatma, yüzde 9.8 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve yüzde 8.1 ile dayak/kötü muamele izledi.

Boşanma nedenleri cinsiyete göre incelendiğinde ise, boşanmış erkeklere ve kadınlara göre en önemli boşanma nedeni eşlerinin sorumsuz ve ilgisiz davranması oldu. Bu oran, erkeklere göre yüzde 41.2, kadınlara göre yüzde 24.2 oldu.

Erkeklere göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedenleri yüzde 11.0 ile aile büyüklerinin aile içi ilişkilere karışması ve yüzde 9.7 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama oldu.

Kadınlara göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedenleri ise yüzde 19.3 ile aldatma ve yüzde 14.6 ile dayak/kötü muamele oldu.

İşte yukarıda da belirtildiği üzere evlilik birliğini devam ettiremeyeceğini düşünen çiftler boşanmaya karar verir ve boşanma davası görülmeye başladığı andan itibaren “nafaka” hususu gündeme gelir. Nafaka; Türk hukukunda “yoksulluk nafakası”, “iştirak nafakası”, “tedbir nafakası” gibi farklı terimlerle karşımıza çıkmaktadır.

Tedbir nafakası; boşanma davası devam ederken kadın/ erkek lehine verilen bir miktar para olup boşanma davası sonuçlandığında yoksulluk nafakası adı altında devam etmektedir. İştirak nafakası ise, boşanma davası açıldığında müşterek çocuk veya çocuklar lehine hükmedilen bir miktar paradır.

Anlaşılacağı üzere, nafaka kadın-erkek-çocuk lehine hükmedilebilmektedir. Günümüzde sadece kadınların nafaka altığı yönünde bir izlenim olmasına rağmen hâkim erkek lehine de nafakaya hükmedilmektedir. Çünkü nafaka cinsiyete göre değil, “kusur durumu” ve “boşanma sonrası yoksulluk” durumuna göre hesaplanacaktır.

Boşanma davasında eşinin kusurlu olduğunu iddia eden erkek, boşanma sonrasındaki maddi durumunun boşanmadan önceki mevcut durumdan daha kötü olacağını da düşünüyor ise o halde nafaka talep edebilecektir. Gerçekten de hakim, erkeğin boşanmada daha az kusurlu olduğunu öngörür ve erkeğin maddi durumunun boşanmadan itibaren kötüye gittiği yönünde kanaat getirir ise erkek lehine de nafakaya hükmedebilecektir.

Çocuk lehine hükmedilen iştirak nafakası ise, velayet hakkına sahip olmayan eş tarafından çocuğun giderlerine katlanma amacıyla ödenen nafakadır. Görüleceği üzere velayet hakkını elinde bulunduran erkek, hem iştirak nafakası hem yoksulluk nafakası alabilecektir. İştirak nafakasını belirleyen husus “velayet hakkına sahip olmamak” olup eşlerin kusur durumu burada belirleyici değildir.

Hakim, nafaka ödenmesine kadar verdikten sonra nafaka ödeyecek tarafın sosyal ve ekonomik durumunu araştırır, bu hususta kolluk kuvvetlerinden bir rapor düzenlenmesini talep eder. Aynı zamanda kişinin kayıtlı malvarlığı da incelenir. Gelen raporlar ve yapılan inceleme neticesinde hakim vicdani kanaati ve ülkenin mevcut ekonomik koşullarına göre bir nafaka miktarı belirlemektedir.

Belirlenen nafaka miktarı taraflara az veya çok gelebilmektedir. Bu miktarın çok veya az olduğunu iddia eden tarafın itiraz hakkı vardır. Ancak itiraz edecek olan taraf mutlaka sebeplerini dillendirmelidir. Aksi halde nafaka miktarında herhangi bir değişiklik olmayacaktır.

Yazarın Diğer Yazıları